Grote bomen maken indruk, zo ook de eikenboom. Deze loofboom is bijzonder sterk en is bekend om zijn sterke houtsoort en vruchten, de eikels. Deze worden graag gegeten door dieren zoals herten, bosmuizen en eekhoorns.

Eikenboomsoorten

Eiken zijn bijzonder sterke bomen en er bestaan heel wat varieteiten binnen deze plantengroep. Zo zijn er groenblijvende eiken en ook soorten met blad en bloemen dat je voor een hazelaar aan zou kunnen zien. De eikels zijn nogal kiemkrachtig en zo zie je op het platteland vaak spontaan opgeschoten eiken, die als een haag zijn geknipt.

• De bekendste is de zomereik Quercus robur. De boom is erg tolerant wat grondsoorten betreft en gedijt in zon en halfschaduw prima. Hoewel de boom erg groot kan worden kan deze ook als haag worden geknipt. Op de zomereik kunnen tientallen vogels en insecten leven.
• De Amerikaanse eik, de Quercus rubra, is een snelgroeiende boom en staat bekend om zijn vlammende herfstkleuren. De kroon is breed en koepelvormig en de stam van de boom kan zo’n 60 tot 90 cm dik worden. In mei bloeit deze eik.
• De moeraseik, de Quercus palustrus, kan een wat nattere grond verdragen en kleurt, mits op een zonnige plek, ook prachtig rood in de herfst.
• De wintergroene eik Quercus x turneri ‘Pseudoturneri’ is een bijzondere verschijning. Het is een kleinere winterharde eik, maar verdraagt de koude winden wat minder. Zet de boom daarom liever wat beschut. Deze eik blijft nogal wat kleiner na 40 jaar bereikt hij misschien de 8 meter. En daarom uitstekend te gebruiken in de wat grotere stadstuin.
• De armeense eik – Quercus pontica is een struikachtige boom met ellipsvormige bladeren verwarrend hoor. De herfstkleuren zijn goudgeel. Leuk om een dergelijke struik in je tuin te zetten. Hij is goed winterhard, maar de jonge exemplaren zijn wel wat vorstgevoelig.

Verzorging eikenboom

Eikenbomen hebben weinig verzorging nodig. Hark tijdens de herfst niet de bladeren onder de boom vandaan, deze dienen als bescherming en als voedsel.

Snoeien van de eikenboom

De beste tijd om een eikenboom te snoeien is in de zomer. In de winter is het afweersysteem van de boom namelijk lager en kunnen de ‘snoeiwonden’ minder goed herstellen. Deze snoeiwonden vergoten het kans op ziektes van de boom. Tijdens het snoeien is het belangrijk dat er niet te dicht op de overgang tussen stam en tak wordt afgezaagd. Snoei ook nooit meer dan 20% van de takken af, anders maakt de boom er enkel meer aan.

Ecologische belang van eikenbomen

Eikenbomen spelen een cruciale rol in ecosystemen. Ze bieden niet alleen voedsel en onderdak aan een breed scala aan dieren, maar hun bladeren en eikels zijn ook belangrijk voor de bodemvruchtbaarheid. Als bladverliezende bomen voegen ze elk jaar organisch materiaal toe aan de bodem wanneer hun bladeren afvallen en ontbinden, wat de bodemstructuur verbetert en voedingsstoffen levert.

Culturele en historische betekenis

Eiken hebben ook een rijke culturele en historische betekenis in vele culturen. Ze worden vaak gezien als symbolen van kracht, uithoudingsvermogen en levensduur. In veel Europese culturen werden eikenbomen vereerd; de oude Grieken associeerden de boom met Zeus, de Romeinen met Jupiter, en in de Keltische cultuur symboliseerde de eik kracht en koninklijkheid.

Bedreigingen en bescherming

Ondanks hun kracht worden eikenbomen bedreigd door verschillende factoren zoals ziekten (bijvoorbeeld eikenmeeldauw en de eikenprocessierups), klimaatverandering en habitatverlies. Om deze belangrijke bomen te bewaren voor toekomstige generaties, is het daarom belangrijk om hem goed te beschermen. Daarom worden bosgebieden met deze bomen goed beheert, worden ziektes in de gaten gehouden en is er veel aandacht voor biodiversiteit in omgevingen waar ook de eikenboom groeit.

Tips voor het planten van eikenbomen

1. Kies de juiste locatie: Eikenbomen hebben veel ruimte nodig vanwege hun grote omvang. Zorg ervoor dat de locatie voldoende ruimte biedt voor de volwassen grootte van de boom.
2. Bodemvereisten: Eiken zijn flexibel qua grondtype, maar gedijen het beste in goed doorlatende grond die niet te nat is.
3. Planttijd: Het planten van eikenbomen kan het beste gebeuren tijdens de herfst of lente, wanneer het weer koeler is en de bomen tijd hebben om wortels te vestigen voordat de meer extreme temperaturen van de zomer of winter beginnen.