De zonnebloem is natuurlijk de bloem die iedereen aan zon, warmte en zomer doet denken. De zonnebloem is lid van de familie van de Asteraceae (compositae) en heeft zijn oorspronkelijke herkomst in West-, Midden- en Noord-Amerika.

Naast de bekende gele zonnebloem, zijn er ook exemplaren in het oranje, bruin, crème en donkerrood of in twee kleuren. Ook wat betreft vorm valt er genoeg te kiezen.

Symboliek van de zonnebloem

De zonnebloem staat symbool voor vruchtbaarheid, vertrouwen, zelfrespect, levenslust, bewondering, kracht en loyaliteit.

Zonnebloemen voor een zomers paradijs

Er zijn hoge en lage soorten, dubbele en enkele, vaste en eenjarige soorten, en hun kleuren variëren van geel tot roodbruin. De eenjarige variant is ruw behaard, grootbladig en kan wel 4 meter hoog worden. Het bijzondere van deze soort is dat de hoogste zonnebloemen vaak gekweekt worden uit het voer wat voor vogels bestemd is en voor dat zaad moet je dus naar de dierenwinkel. De eenjarige zonnebloem is vaak onvertakt met soms alleen bovenin vertakte stengels met een paar bladeren. De bloemen zijn wel 15 tot 20cm in diameter. Ze hebben een knikkend hoofdje en draaien met de zon mee. De bloeitijd van deze bloemen is juli tot eind augustus.

De kweekwijze van de eenjarige zonnebloem

Je kunt de pitten buiten ter plaatse zaaien in de maanden april, mei en begin juni. Ook kun je ze in maart voorzaaien in potjes, dit kan in een koude bak, je hebt dan al echte plantjes als je ze ongeveer in mei, als ze groot en stevig genoeg zijn, een zonnig plaatsje geeft in de tuin.

De toepassing van eenjarige zonnebloemen

Omdat zonnebloemen een enorme groeikracht hebben, vragen ze om wat extra (organisch) voedsel. Geef de hoge soorten wat extra steun. Het is een schitterende snijbloem. Van de enkele, onvertakte soorten kun je, als ze uitgebloeid zijn, de pitten drogen en dan heb je prima winter-vogelvoer. Bewaar ook enkele pitten voor de kweek van het volgende jaar.

Lees meer  Moestuinkalender juni

De zonnebloem is ook erg geschikt om kinderen het bijzondere van tuinieren bij te brengen. Veel buurtverenigingen en clubs organiseren regelmatig een wedstrijd, voor de mooiste of de hoogste zonnebloem. De zomerse reus is namelijk zeer geschikt om toe te voegen aan het lijstje van planten die makkelijk zijn voor in kindertuintjes. Kinderen zullen er veel plezier aan beleven.

Mooie eenjarigen

Wie de mooiste snijbloemen van eenjarigen wil, kan kiezen uit de volgende soorten:

  • Helianthus annuus Avondzon – bruin tot bloedrood 200cm
  • Helanthus annuus Sunbeam – goudgeel, geel hart 200cm
  • Helianthus annuus geel, met zwart hart 250cm

Culitivars:

  • Teddybeer geel (gevuldbloemig) 70cm
  • Giganteus geel (enkelbloemig) zeer groot

Bij de tuinder of het tuincentrum zijn overigens nog veel meer soorten te koop, maar van deze weten we dat ze in ieder geval erg mooi zijn.

Vaste-plant zonnebloemen

  • Een synoniem voor de vaste zonnebloemen is Helianthus sparsifolius en ze behoren eveneens tot de familie van de Asteraceae (compositae).
  • De herkomst van de vaste-plant-zonnebloem is Noord-Amerika ( o.a. Virginia, Florida).
  • Het is een zeer hoge vaste plant met veel ruw behaarde bladeren.
  • De bloemen zijn alleenstaand en ongeveer 20 cm doorsnee, warm geel van kleur met een donker hartje. De plant wordt zo’n 2 meter hoog, maar kan ook veel hoger worden.
  • De bloeitijd van de vaste zonnebloem is september-oktober.

De kweekwijze van de vaste zonnebloem

De mooiste bloemen krijgt deze plant als hij wordt geplant in kleigrond. Net als de eenjarige variant vragen vaste zonnebloemsoorten om veel zon. Op tijd aanbinden is wel een vereiste, zo kan de zonnereus beter tegen een (wind)stootje. Verder mag de plant niet te nat staan, vooral in de winter is veel vocht funest. In het najaar dek je de planten met wat blad. Af en toe bemesten bevordert verder de groei. Vermeerderen kun je het beste doen door in het najaar te scheuren.

De toepassing van vaste zonnebloemen

  • Deze vaste zonnebloem is een mooie maar erg hoge border plant. Erg mooi te combineren met bijvoorbeeld hoge herfstasters.
  • In een boeket zal de zonnebloem het ook erg goed doen. Regelmatig oude bloemen eruit knippen bevordert de bloei.
  • Als de meeste bloemen uitgebloeid zijn zul je van de warme gele kleur van deze plant nog volop kunnen genieten.
  • In de handel zijn ook kleinere soorten te koop, zowel eenjarige- als vaste-zonnebloemen die als kuipplant toegepast kunnen worden.
Lees meer  Roest voorkomen en bestrijden

Mooie vaste soorten

  • Helianthus decapetalus ‘plenus’ goudgeel, gevuld 150cm
  • Helianthus atrorubens (aug-okt) goudgeel 175cm
  • Helianthus microcephalus (v.a. aug) geel 200cm

 

Bijzonderheden van de zonnebloem

  • Last van koorts? Gebruik eens een zonnebloem. Volgens recept gemaakt en een paar maal per dag ingenomen heeft de zonnebloem een geneeskrachtige werking, althans volgens de Russische Volksgeneeskunde. Zo zou blad en bloem helpen tegen longziekten en keelaandoeningen. Als kruid weert de zonnebloem, koorts, wordt malaria verdreven, komt het de bloeddruk ten goede en wordt aderverkalking bestreden. Ook voor kwalen van de tegenwoordige welvaartsmaatschappij zou de zonnebloem haar bijdrage hebben bij bijvoorbeeld nervositeit, prikkelbaarheid en gejaagdheid.
  • De Oosterse geneeskunst kent zijn eigen toepassingen. Chinezen maken sigaren van zonnebloemblad en gebruiken die als moxa, voor warmte op drukpunten in de acupunctuur.
  • Ook staan zonnebloemen als massageolie bekend en wordt het gebruikt voor slecht helende wonden.
  • Extra vitamine nodig? Eet zonnebloempitten, zij zijn rijk aan vitamine B1, B2 en F, ijzer, fosfor, kali en zwavel. Als waarschuwing willen we wel meegeven dat de bloemen en zaden bij sommigen allergische reacties kunnen geven op de huid.

Wist je dat?

In de natuur draait de bloemknop van zonnebloemen op zonnige dagen overdag mee met de zon. ’s Nachts keert de bloemknop weer terug naar het oosten. Dit heet heliotropisme.